De Marvel productie Thor: Ragnarok (de derde Thor film) leunt sterk op de oud-Noorse mythologie: Thor is de Noorse god van de donder. Naast hem zijn er belangrijke rollen in de film weggelegd voor zijn vader Odin, de oppergod, zijn broer Loki (god van chaos en leugen) en Hela, de godin van de onderwereld en de dood, met dat verschil, dat de film van Hela een zus van Thor en Loki heeft gemaakt. Ook is het idee van Ragnarok, het einde der tijden, aan de Noorse mythologie ontleend, en de rol die daarin gespeeld wordt door de vuurreus Surt(u)r met zijn vlammende zwaard.
Toch hoeven we voor Grieks-Romeinse invloed in de film niet lang te zoeken. Thor belandt op de planeet Sakaar, waar de bewoners bezit zijn van de ‘Grandmaster’, een decadente heerser die wedstrijden houdt in een futuristische kopie van het Colosseum. De deelnemers aan deze ‘Contest of Champions’ leiden een spartaans en besloten leven dat eindigt met de dood in de arena. Thor neemt het op tegen de onverslagen kampioen: The Hulk. We zien Thor vechten met twee zwaarden, zoals het antieke gladiator-type van de dimachaerus.
Tijdens het kijken naar de film viel het me in hoezeer de reis van Thor, zoals die aan mij voorbij trok, trekken vertoonde van de reis van Odysseus. De gevangenschap op Sakaar leek me in zeker opzicht overeen te komen met Odysseus’ gedwongen verblijf bij Kalypso, hoe verschillend de omstandigheden verder ook mogen zijn. Het gevecht tegen de domme krachtpatser The Hulk deed me plotseling denken aan Odysseus’ dappere strijd tegen de Cycloop. En vooral: de op macht beluste godin van de dood Hela met haar duistere magie leek me gewoon een andere verschijningsvorm van de tovenares Circe, die alle mannen voor zich op haar knieën wil. Een van de eerste dingen die Hela tegen Thor en Loki zegt is: “Kneel. Before your Queen!“
Maar de belangrijkste drijfveer in de film voor Thor is de terugkeer naar zijn vaderstad Asgaard en het van de ondergang zien te redden van deze plek waar hij vandaan komt. Zoals de held van de Odyssee alles doet en doorstaat om thuis te kunnen komen op Ithaka, waar ook hij een rampzalig onheil moet zien af te wenden. Maar waar Odysseus letterlijk zijn oude bed vindt, ziet Thor Asgaard geheel in vlammen opgaan.
Dit blijkt uiteindelijk het belangrijkste thema van de film: loslaten. Door toedoen van Hela verliest Thor zijn hamer, om te ontdekken dat zijn kracht niet in het materiële ding schuilt, maar in hemzelf. Zo ook moet hij zijn vaderstad achterlaten, om te ontdekken dat Asgaard in het volk woont, niet in de fysieke plaats. Ook heeft hij afscheid moeten nemen van zijn oude vader, die één oog had. Spontaan verliest ook Thor één oog, zodat de gelijkenis met zijn vader voortaan in hem voortleeft. Het verleden is voorbij en moet worden losgelaten, maar de sporen van het verleden dragen we voor altijd met ons mee.
Dat ook een superheld niet de volledige werkelijkheid weet te doorgronden, blijkt tenslotte uit de uitspraak: “Even if you had two eyes, you wouldn’t have seen the whole picture.“
