De mythe van Atlantis speelt een hoofdrol in de oogstrelende spektakelfilm Aquaman (najaar 2018). De ‘verzonken beschaving’, waarover Plato spreekt, oogt als de ruïnes van het Romeinse Rijk, maar dan verplaatst naar de zeebodem. ‘Een soort kruising tussen Griekse mythologie en een sprookje’, zo omschreef James Cameron (de succesvolle regisseur van films als Titanic en Avatar) de nieuwste DC-film.
De woorden van Cameron waren echter niet bedoeld als compliment. Zo vond hij het nogal tenenkrommend dat de film zo openlijk de wetten van de fysica tart door bijvoorbeeld de snelheid waarmee de figuren onder water bewegen. Ook wordt de onderwaterwereld volgens Cameron niet op een realistische manier in beeld gebracht. En als laatste kritiekpunt: de film draagt volgens Cameron niks bij aan onze kennis en het behoud van de oceaan.
Inderdaad: Aquaman (die als comic-held al dateert uit 1941) is net zo onrealistisch als de Griekse mythen. Maar dat wil niet zeggen dat er niets te halen valt. Evenals in voorganger Wonder Woman (2017) wordt de vraag: kies jij, mens, voor oorlog of vrede? vrij prangend in beeld gebracht. Aquaman zelf is de zoon van een aardbewoner en de koningin van Atlantis en daarom de ideale figuur om de beide werelden, die op ramkoers liggen, te verenigen. De reden voor de oorlogszucht van de Atlantiërs is bovendien gelegen in de slordige manier waarop de mensheid met de oceanen omgaat. Er wordt dus ook een boodschap van milieubewust en duurzaam leven gecommuniceerd. Niet slecht voor een actiefilm vol spektakel en oogstrelend vermaak!
Om zijn opstandige broer, die de verschillende onderwaterwerelden wil verenigen om de mensheid te verslaan, te overwinnen, moet Aquaman de mythische drietand van Poseidon in handen zien te krijgen. Aquaman voldoet helemaal aan The Hero’s Journey (Joseph Campbell) met zijn aanvankelijke ongeloof dat hij zelf een heldenrol zou kunnen spelen. Ook kan hij niet geloven dat de mythische verzinsels op waarheid berusten. Het is de ontmoeting met anderen waardoor hij gaandeweg leert op zijn eigen kracht te vertrouwen en om te geloven in de onrealistische, maar uiteindelijk onmiskenbare waarheid van de mythen. Ofwel: de drietand van Poseidon bestaat wel degelijk, evenals het eiland van de Amazonen bestaat (Wonder Woman) en evenals vrede bestaat en harmonie als we maar durven geloven in de mogelijkheid! Maar de drietand vinden alleen is niet voldoende: we moeten haar zelf hanteren, de vrede bevechten en de wereld naar zijn betere toekomst leiden. Deze begint overduidelijk bij onszelf. Welkom in het optimistische en verantwoordelijke universum van DC.
